Zrozum, czym są fundusze, by inwestować lepiej

Inwestowanie w fundusze posiada swoją specyfikę. Z jednej strony ma zagorzałych przeciwników, a z drugiej strony miliony zwolenników na całym świecie. Podobnie jak każde zagadnienie, ten rodzaj inwestycji należy dobrze zrozumieć, zanim podejmie się decyzję o zaangażowaniu swojego kapitału. Inwestowanie bez odpowiedniej wiedzy i przemyślanego planu działania bywa niebezpieczne i skutkuje zazwyczaj utratą kapitału, co jest zjawiskiem niepożądanym, zwłaszcza jeśli mówimy o środkach oszczędzanych na emeryturę.

Wpis, który czytacie jest czwartym z cyklu Inwestycja w emeryturę. Zanim weźmiecie się za czytanie, zachęcam żebyście zapoznali się z poprzednimi częściami, gdyż w ten sposób uzyskacie pełniejszy obraz i być może, zatroszczycie się o wykorzystanie końcówki roku na podjęcie działań zabezpieczających Waszą finansową przyszłość. Do tej pory opublikowałem:

• Inwestycja w emeryturę - nowy cykl edukacyjny i nowy partner bloga,

• Weź sprawy w swoje ręce i zacznij teraz - Inwestycja w emeryturę

• Program emerytalny Skarbiec - czym jest i jak go założyć?

Partnerem cyklu jest Skarbiec TFI, oferujący Program Emerytalny, łączący ochronę podatkową w postaci kont IKE i IKZE z możliwością inwestowania w fundusze emerytalne. W ramach cyklu omawiam różne aspekty emerytalnych inwestycji, prezentując je na przykładzie konta założonego dla mojej narzeczonej.

Czym są fundusze inwestycyjne?

Fundusze inwestycyjne są instytucjami zbiorowego inwestowania. Pozwalają pojedynczym inwestorom angażować swój kapitał poprzez większe portfele, dzięki czemu uzyskują oni ekspozycję na rynki, do których w inny sposób być może nie mieliby dostępu. Można powiedzieć, że działają one w myśl zasady "duży może więcej".

Moim zdaniem, jest to największa zaleta funduszy inwestycyjnych. Z jednej strony uzyskujemy dostęp do rynków znajdujących się dotychczas poza naszym zasięgiem, z drugiej zaś eliminujemy zmienność wartości portfela wynikającą z wahań cen poszczególnych aktywów wchodzących w skład portfela. Będąc inwestorem, takich właściwości poszukujemy i dlatego decydujemy się na nabywanie jednostek funduszy inwestycyjnych.

Można powiedzieć, że fundusze są ogniwem pośrednim pomiędzy bezpiecznymi depozytami bankowymi a stosunkowo ryzykownymi rynkami akcji, gdzie ceny zmieniają się niekiedy bardzo szybko. Ogólne trendy zdają się to potwierdzać. Jeśli ktoś szuka przede wszystkim bezpieczeństwa, wybiera lokaty. Ale jeśli chce spróbować nieco bardziej agresywnego podejścia, oferującego możliwość osiągnięcia wyższej stopy zwrotu, wybiera fundusze inwestycyjne. Dają one, zwłaszcza fundusze akcji, możliwość zarabiania na giełdowych hossach, przeczekując bessy w subfunduszach nieskorelowanych z indeksami.

Wykorzystaj zalety funduszy na swoją korzyść

Jak wspomniałem wyżej, inwestorzy napływają do funduszy w poszukiwaniu możliwości zainwestowania w konkretne klasy aktywów. Raz jest to szeroki rynek akcji, innym razem spółki z konkretnego sektora danego rynku czy też spółki z całego świata, ale posiadające pewną cechę wspólną. Nie bez znaczenia pozostaje polityka danego funduszu, zakładająca poszukiwanie rynkowych okazji i podmiotów cechujących się wyższym od innych potencjałem wzrostu.

Oczywiście za stwarzane nam możliwości fundusz pobiera opłatę, która zazwyczaj wyrażana jest procentowo i o której wartość obniżana jest cena jednostek danego funduszu. W ten właśnie sposób zapewniane jest sprawne funkcjonowanie TFI oraz możliwość dalszego realizowania strategii inwestycyjnej.

My jako inwestorzy indywidualni, będąc niekiedy osobami niezwiązanymi na co dzień z rynkami finansowymi, powinniśmy eksploatować przewagi stwarzane nam przez fundusze inwestycyjne. Mając przekonanie o relatywnie wyższej sile spółek małych i średnich, możemy nabyć jednostki takiego właśnie subfunduszu. Zbudowanie portfela dającego ekspozycję na indeks sWig80 wymaga pokaźnego kapitału i zazwyczaj jest poza zasięgiem inwestora indywidualnego. Tymczasem fundusz stwarza taką możliwość, z której warto jest skorzystać. Wystarczy wspomnieć, że tylko w 2015 roku spółki duże, reprezentowane przez indeks Wig20, straciły 15%, podczas gdy spółki małe dały zarobić ok. 9%.

Podobnie przedstawia się sytuacja z innymi rynkami. Być może warszawska giełda nie znajduje się aktualnie w szczególnie sprzyjającej pozycji, ale to wcale nie oznacza, że inne rynki finansowe bezwładnie się osuwają. Rynki bliskowschodnie, azjatyckie, czy nawet południowoamerykańskie mogą zaliczać właśnie hossę dekady. Fundusze są najprostszym sposobem na sięgnięcie po te zyski, bez konieczności posiadania milionowego portfela.

Bądź czujny i przenoś środki pod parasolem

Obecnie wszystkie towarzystwa funduszy inwestycyjnych oferują możliwość podatkowej ochrony naszych zysków. W ramach rachunku inwestycyjnego możemy przenosić środki pomiędzy subfunduszami i nie jest to traktowane z podatkowego punktu widzenia jako zamknięcie pozycji, skutkujące koniecznością uiszczenia podatku od dochodów kapitałowych. 

Tak na marginesie zaznaczę, że dzięki kontom IKE i IKZE oferowanym w ramach Programu Emerytalnego, nie musimy martwić się tym właśnie podatkiem.

Subfundusze różnią się między sobą polityką inwestycyjną i niekiedy są to bardzo wyraźne różnice. Niektóre inwestują jedynie w bezpieczne papiery, podczas gdy w innych zaangażowanie w akcje nie może spaść poniżej określonego poziomu, sięgającego nawet 90%. Dzięki temu my jako inwestorzy jesteśmy w stanie elastycznie reagować na zmieniającą się koniunkturę.

Spodziewając się wzrostów na rynku akcji, warto przenieść tam istotną część swojego portfela. W ten sposób wartość posiadanych przez nas jednostek funduszy rośnie, zwiększając nasz stan posiadania. Z kolei oczekując załamania koniunktory i nastania krótszej lub dłuższej bessy, warto zainteresować się bezpiecznymi funduszami, opartymi na papierach skarbowych. Dają one zarobić mniej, ale też zysk jest niemal pewien, a ryzyko znikome. Pomiędzy tymi dwoma przykładami istnieje bardzo szerokie spektrum funduszy, różniących się między sobą polityką inwestycyjną i ekspozycją na ryzyko rynkowe.

Moim zdaniem nie jest wskazane stuprocentowe obstawianie jednego scenariusza. Nigdy z góry nie wiemy, czy będzie hossa, czy bessa, dobrze jest więc stale utrzymywać część portfela w bezpiecznych funduszach, zwiększając go lub zmniejszając w zależności od koniunktury. Zmiany składu portfela powinny mieć charakter niedoważania lub przeważania, gdzie utrzymujemy zaangażowanie w tych samych funduszach, zmniejszając lub zwiększając wagę poszczególnych części portfela.

Takie właśnie podejście realizujemy w Programie Emerytalnym narzeczonej, gdzie mamy wybrane trzy komponenty, ale o różnych wagach:

Skład portfela będzie modyfikowany w zależności od dalszych wydarzeń na warszawskim rynku akcji.

Podsumowanie

Fundusze inwestycyjne są dobrą okazją do zrealizowania określonej strategii inwestycyjnej. Pozwalają na zmniejszenie ryzyka i wykorzystanie ogólnych trendów w światowej koniunkturze, bez skupiania się na kilkudniowych ruchach cenowych. Ponadto posiadają jeszcze jedną zaletę: można inwestować już najmniejsze kwoty, regularnie dokupując jednostki. Sprzyjają tym samym budowaniu kapitału na emeryturę.

Co o tym myślicie? Ciekaw jestem, czy są osoby inwestujące na giełdzie, ale mimo tego, angażujące również swoje oszczędności w ramach TFI.