Płać niższe podatki dzięki kontu IKZE

Koniec roku zbliża się wielkimi krokami, warto więc rozważyć wszystkie dostępne opcje, mogące poprawić naszą sytuację finansową w przyszłości. Dwa tygodnie temu pisałem o koncie IKE, będącym główną nogą emerytalnego III filaru, a tym razem opiszę jego młodszego i mniejszego brata - Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego. Dzięki niemu możemy odnosić nie mniejsze korzyści na kilku polach i, co ważne z psychologicznego punktu widzenia, część nagrody możemy skonsumować już teraz. Dzięki temu łatwiej jest nam będzie wytrwać w oszczędnościowych postanowieniach.

Jeśli jeszcze nie czytaliście przywołanego wyżej tekstu, zachęcam, żebyście to zrobili. Z racji wielu podobieństw, będę się skupiał raczej na różnicach pomiędzy dwoma produktami. W ten sposób będziecie mogli łatwo porównać, które konto jest dla Was bardziej odpowiednie. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, aby posiadać oba na raz. Mam otwarte zarówno IKE, jak również IKZE i bardzo chwalę sobie to rozwiązanie.

Czym jest konto IKZE?

Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego jest formą prawną, w ramach której możemy posiadać znane nam już rachunki i produkty finansowe, z tą różnicą, że w zamian za dokonywane wpłaty ustawodawca obiecuje nam określone korzyści finansowe. Część z nich możemy konsumować już teraz, z kolei inne uzyskamy dopiero po spełnieniu określonych warunków. Posiadaczem konta IKZE może być każda osoba, która ukończyła 16 lat.

Jest to jedna z zachęt ze strony państwa skierowana do obywateli. Dzięki korzyściom finansowym, jesteśmy motywowani do zatroszczenia się o swoją finansową przyszłość. Jest to produkt jak najbardziej dobrowolny, a więc brak konta IKZE nie niesie za sobą żadnych negatywnych konsekwencji. Ja jednak zachęcam do jego założenia. Nawet jeśli nie mamy pomysłu na inwestowanie, można założyć IKZE w banku i przelewać kilka stówek rocznie na lokatę. Nie jest to idealne rozwiązanie, ale lepsze niż żadne.

Jakie korzyści niesie posiadanie konta IKZE?

W przypadku tego rodzaju konta mamy korzyści dwojakiego rodzaju. Po pierwsze, kwota wpłacona w danym roku na konto IKZE stanowi dla nas podatkowy koszt uzyskania przychodu. Nie dla każdego kwestie podatkowe są w pełni klarowne, więc posłużę się tutaj przykładem.

Załóżmy, że zarabiamy miesięcznie kwotę X, która jest naszym przychodem. Od tego przychodu, pomniejszonego o koszty jego uzyskania, będziemy musieli jak osoby fizyczne odprowadzić podatek dochodowy. Zaliczki na ten podatek są pobierane co miesiąc przez pracodawcę, w efekcie czego przy corocznych rozliczeniach podatkowych, mamy różnicę między należnym podatkiem, a sumą uiszczonych zaliczek w granicach kilku złotych. Często nie musimy niczego dopłacać i nie mamy żadnego zwrotu. 

Jeśli wpłacimy na IKZE w 2015 roku pełną możliwą kwotę (4 750,80 zł), będzie ona stanowiła dla nas koszt uzyskania przychodu. Dokładnie tak, jakbyśmy ponieśli koszty w takiej właśnie kwocie.

W efekcie o te 4750,80 zł pomniejszony zostanie nasz dochód, a więc zmaleje również podatek, który od tego dochodu musielibyśmy zapłacić. Jeśli rozliczamy się na podstawie skali podatkowej, posiadającej aktualnie dwa progi podatkowe: 18% i 32%, należy policzyć odpowiedni odsetek dla kwoty wpłaconej na IKZE.

Osoby z pierwszego progu podatkowego (18%) pomniejszą swój podatek o kwotę ok. 855 zł (4750,80*0,18), a osoby z drugiego progu, nawet o 1520 zł (4750,80*0,32). O tyle mniej podatku będziemy musieli uiścić, a jeśli zaliczki pobierane są na bieżąco, tyle wyniesie nasza nadpłata. Są to środki, które pozostają w naszej dyspozycji, a więc możemy przeznaczyć je na dowolny cel. Ja oczywiście będę Was zachęcał, aby od razu po rozliczeniu rocznym, wpłacić je na IKZE, aby możliwie szybko dokonać maksymalnej wpłaty na kolejny rok.

Drugą korzyścią, jaką niesie ze sobą wpłacanie na konto IKZE, jest zwolnienie inwestowanych przez nas środków z podatku Belki. Wszystko, co zarobimy, zabierzemy dla siebie bez podatku od dochodów kapitałowych, jeśli oczywiście spełnimy wymogi stawiane nam przez ustawodawcę, odnośnie m.in długości i regularności oszczędzania.

Gdzie może być prowadzone konto IKZE?

Tutaj nie ma wielkich różnic pomiędzy IKE i IKZE. Może być ono prowadzone na podstawie umowy zawartej z:

• funduszem inwestycyjnym,
• dobrowolnym funduszem emerytalnym,
• podmiotem prowadzącym działalność maklerską,
• zakładem ubezpieczeń (ubezpieczenie z funduszem kapitałowym),
• bankiem.

Wpłaty i limity wpłat na konto IKZE

W każdym roku obowiązuje inny limit, lecz reguła jego ustalania jest stała. W roku kalendarzowym możemy więc dokonać wpłat o łącznej wysokości nieprzekraczającej 1,2 krotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia w gospodarce narodowej na dany rok. Wiedząc, że w 2015 wynagrodzenie to wynosiło 3 959 zł, limit wpłat na IKZE wynosi 4 750,80 zł.

Budżet na rok 2016 nie został jeszcze uchwalony, ale w jego projekcie zakłada się kwotę wynagrodzenia na poziomie 4055 zł. Dałoby to limit wpłat na IKZE w 2016r. na poziomie 4 866 zł, a więc o ok 115 zł wyższy niż w tym roku. Sprawdzajmy jednak, czy projektowane wskaźniki nie zostaną zmienione.

Tutaj również obowiązuje zasada, że limity wpłat mogą tylko rosnąć.

O kontach emerytalnych i innych formach oszczędzania na emeryturę piszę dla Was dzięki współpracy ze Skarbiec TFI, instytucji oferującej Program Emerytalny umożliwiający łączenie inwestowania w fundusze emerytalne z korzyściami płynącymi z kont IKE i IKZE. Wspólnie namawiamy Was, żeby wykorzystać końcówkę roku i zatroszczyć się o swoją finansową przyszłość.

Wypłata, wypłata transferowa, zwrot i częściowy zwrot

Najważniejszym pojęciem jest oczywiście wypłata, czyli możliwość skorzystania ze zgromadzonych środków z pełnym uprawnieniem do ulg wiążących się z kontem IKZE. Wypłaty mogą dokonać osoby, które:

• ukończyły 65 rok życia,
• dokonywały wpłat na IKZE przynajmniej w 5 latach kalendarzowych.

Warunki są tu więc znacznie prostsze niż przy koncie IKE. Wymóg wieku jest stały i niezależny od uzyskania uprawnień emerytalnych. Jest tu również położony wyraźny nacisk na regularność wpłat, gdyż muszą one być dokonywane minimum w 5 latach kalendarzowych.

Status wypłaty posiada również przelanie środków na rachunek spadkobiercy lub osoby uprawnionej, które to regulacje są bardzo zbliżone do kont IKE. Wypłaty można dokonywać jednorazowo lub w ratach, z tym że wypłaty ratalne dokonywane są przez okres min. 10 lat. 

Co bardzo ważne, przy wypłacie, również po zgonie osoby oszczędzającej, od wypłacanych środków pobierany jest podatek w zryczałtowanej wysokości 10%. Oznacza to, że otrzymywane środki zostaną pomniejszone o kwotę podatku. W efekcie, licząc w sposób bardzo uproszczony, nie otrzymujemy korzyści w wysokości 18% lub 32% (+ ulga od Belki), ale 8% lub 22% (+ ulga od Belki). Mimo, że działa tu pewna dysproporcja w porównaniu do kont IKE, musimy mieć świadomość że odliczenia podatkowe dokonywane przy wpłatach muszą mieć gdzieś swój "drugi koniec". Niemniej ciągle jest to bardzo atrakcyjne rozwiązanie, zarówno pod względem podatkowym, jak i inwestycyjnym.

Wypłaty transferowe, czyli przenoszenie wszystkich środków z IKZE do innej instytucji prowadzącej IKZE są uregulowane w sposób tożsamy z kontami IKE. 

Ważną różnicą jest jednak brak możliwości zadysponowania częściowego zwrotu. Jeśli chcemy odzyskać środki z IKZE, zawsze zwracane nam są wszystkie zgromadzone oszczędności.

Ze zwrotem (całkowitym) w wypadku konta IKZE wiążą się konsekwencje podatkowe. Po pierwsze, musimy zapłacić należny podatek Belki od zysków, które, miejmy nadzieję, wypracujemy. Po drugie, zwrócona kwota stanowi nasz przychód. Oznacza to, niejako, odwrócenie mechanizmu obowiązującego przy wpłatach dokonywanych na IKZE. Od zwróconej kwoty zmuszeni będziemy odprowadzić 18% lub 32% podatek dochodowy.

Jak ja inwestuję na IKZE?

Na moim koncie IKZE, prowadzonym w formie rachunku maklerskiego, systematycznie dokupuję jednostki ETFa na indeks WIG20. Póki co wykorzystuję ostatnie spadki na indeksie, aby dokonać zakupów po korzystniejszych cenach.

Tymczasem do konta IKZE narzeczonej, prowadzonego w ramach Programu Emerytalnego, dopłacamy kolejne kwoty, aby pod koniec roku osiągnąć poziom 2500 zł. Tutaj również szykujemy kolejne zakupy związane z ostatnimi spadkami.

Podsumowanie

Konto IKZE jest bardzo dobrym rozwiązaniem dla gromadzenia emerytalnych oszczędności, gdyż wykorzystuje regularne zachęty podatkowe. Perspektywa uzyskania nawet ponad 1500 zł ulgi podatkowej jest bardzo atrakcyjna i z pewnością warto skorzystać z tej możliwości jeszcze w grudniu. Jest to również dobre rozwiązanie dla osób prowadzących działalność gospodarczą, gdyż umożliwia legalne optymalizowanie płaconych podatków.

Oprócz tego konstrukcja IKZE jest bardzo zbliżona do IKE, które jest kontem nieco popularniejszym, co zawdzięcza przede wszystkim dłuższej obecności w polskim prawie.

Korzystacie z kont IKZE? Ich konstrukcja nie jest zbyt skomplikowana? Na co przeznaczacie powstałe odliczenia podatkowe?