Czy inwestowanie dywidendowe w Polsce to fikcja?

Warszawska giełda jest stosunkowo młodym rynkiem. Do niedawna brakowało spółek o kilkunastoletniej historii notowań, posiadających w miarę stabilną politykę dywidendową. Na pierwszym planie była niezawodna TPSA (dziś Orange), ale jak pamiętamy, dwie luki cenowe zakończyły przynajmniej na jakiś czas byt tej spółki jako podmiotu o niezawodnych dywidendach.

Od kilku jednak lat przybywa spółek regularnie dzielących się zyskiem z inwestorami. Co więcej, pojawiły się długoterminowe planywpłacania dywidendy, w których zarządy deklarują minimalną część zysku, jaka będzie przeznaczana do wypłaty akcjonariuszom. Również wysokość wypłacalnych w ten sposób kwot staje się bardzo atrakcyjna, zwłaszcza w środowisku niskich stóp procentowych, z którym mamy do czynienia obecnie.

Wielu publicystów i komentatorów rynku, w tym również blogerów i inwestorów promuje podejście dywidendowe. Pokazuje się czytelnikom, że regularne reinwestowanie dywidendy ma sens, bowiem kolejna wypłata będzie liczona już od wyższej liczby akcji. Jednocześnie prezentowane są symulacje pokazujące długoterminowe wyniki takiego podejścia.

źródło: ridgewooddividendgrowth.com

Ja sam również zaliczam się do osób preferujących reinwestowanie dywidendy w akcje spółki, która ją wypłaciła. Staram się dodatkowo dokładać do tego zwolnienie z podatku Belki, co przekłada się na wyższą dywidendę, a w efekcie możliwość kupna większego pakietu akcji. Operacji tych dokonywałem do tej pory za pomocą konta IKE, a jak niedawno pisałem, chcęrozpocząć taki długoterminowy portfel w postaci niedawno założonego konta IKZE. W ten sposób jednocześnie oszczędzam na emeryturę, uzyskuję odliczenie podatkowe i inwestuję bez podatku.

Pojawia się tu jednak pewien problem, którego wiele osób zdaje się nie zauważać. Weźmy przykład inwestora, który ma portfel o wartości 10 000 zł, a więc stosunkowo nieduży. Zdecydował się on podzielić go na trzy części i każdą z nich zainwestować w akcje innej spółki dywidendowej. Nie przesądzamy, czy była to w pełni przekalkulowana decyzja, czy podjęta pod wpływem entuzjastycznych tekstów na temat inwestowania dywidendowego.

Nadchodzi czas odcięcia od ceny akcji prawa do dywidendy, a kilka tygodni później inwestor otrzymuje przelew na konto. Posiadał pakiet o wartości 3350 zł, a spółka wypłacała dywidendę w wysokości 5% aktualnej ceny akcji. Pięć procent z kwoty 3350 zł daje nam 167,50 zł, a po odcięciu podatku Belki otrzymujemy w sumie niecałe 136 zł. I stajemy przed problemem, jak te pieniądze reinwestować?

Abstrahując od problemu PZU, gdzie taka dywidenda nie starczy to nawet na pół akcji, pojawia się kwestia prowizji. Zakładając prowizje maklerską na poziomie 0,39%, nie mniej niż 5 zł, minimalna optymalna kwota, za jaką opłaca się kupować akcje to ok 1280 zł. Dokonując zakupów za kwotę niższą, za każdym razem nasza procentowa prowizja wynosi więcej niż te 0,39% wartości transakcji. Jest to więc zachowanie nieoptymalne, uderzające w naszą długoterminową stopę zwrotu.

Podawałem przykład małego portfela, ale nie ma się co oszukiwać, prawie połowa inwestorów posiada kapitał nieprzekraczający 30 tysięcy złotych, co wynika z corocznego badania SII. Zakładając, że stosują oni minimalną dywersyfikację w postaci trzech spółek w portfelu, dywidendę liczymy od 10 000 zł. Jeśli spółka płaci 5%, co jest już niezłym poziomem, na nasze konto trafia zaledwie 405 zł. Nie jest to nawet 1/3 kwoty, za jaką opłaca się kupować akcje.

Podobnie wygląda sprawa w wypadku konta IKZE, gdzie będę się skupiał na dywidendach. Roczny limit wpłat to niecałe 5 tysięcy, a więc nawet kupując za wszystkie środki akcje jednej spółki, nie otrzymamy raczej dywidendy wyższej niż 200 zł. Można więc powiedzieć, że strategia dywidendowa rozwinie swoje skrzydła przy portfelach w okolicy 100 000 zł.

I teraz pojawia się pytanie, czy faktycznie należy czekać na tak duże środki, żeby rozpocząć długoterminowe inwestowanie z nastawieniem na dywidendę. Zdecydowanie nie! Można rozpoczynać budowanie portfela już dużo wcześniej i nawet jest to zalecane.

Przecież większość z nas i tak systematycznie dopłaca do portfela. Zamiast więc czekać aż uzbieramy z dywidend odpowiednią kwotę, można wziąć otrzymane 300 zł, dołożyć 1000 zł do portfela i kupić kolejny pakiet akcji. W ten właśnie sposób ominiemy problem prowizji.

Po drugie, kwota 1280 zł to minimalny optymalny pakiet, jaki opłaca się kupić. Nie znaczy to jednak, że przy kupnie za 1100 zł wydarzy się jakaś tragedia. Dokonując zakupów za kwotę 500 zł, płacimy 5 zł prowizji, co znaczy, że stanowi ona 1% wartości transakcji. Nie jest to jakaś straszna wartość, zwłaszcza przy tak niedużych kwotach. Można odmówić sobie piwa na mieście i zdecydować się na kupno akcji - tyle wyniesie różnica.

Przy małych portfelach trzeba poważnie się zastanowić, czy za dywidendę i dopłatę będziemy kupowali akcje spółki, którą już posiadamy, czy też wybierzemy jakiś inny podmiot. Zakładając portfel o wartości 5 tys. zł i zawierający dwie spółki, każda z nich posiada udział 50%. Dołożenie tysiąca i dokupienie akcji jednej z nich, finalna relacja wynosi już 58/42. Może nie jest to wielka różnica, ale wraz z upływającym czasem i zmieniającymi się notowaniami, wartość i waga spółek w portfelu ulegają zmianie. Być może warto jest więc dokupić akcje kolejnego podmiotu, dywersyfikując nasze inwestycje, zamiast narażać się na ryzyko wystąpienia jakiegoś niepomyślnego scenariusza rynkowego.

Niezależnie więc od skuteczności i opłacalności długoterminowego podejścia dywidendowego, należy mieć też na uwadze warunki, w których może taka strategia być realizowana. Pozornie drobne szczegóły sprawiają, że wyniki nie pokrywają się z oczekiwaniami. Mam nadzieję, że pomyślicie o tym problemie wcześniej niż przy wpływie na konto pierwszej, zazwyczaj mizernej dywidendy.